Podczas konferencji odpowiadałem na dwa pytania dlaczego w Polsce tak rzadko wykonuje się remediację on site i czy wydobyty grunt zawsze musi być klasyfikowany jako odpad. Oto relacja z tego wystąpienia.
Rozstrzygniecie statusu gruntów wydobytych i oczyszczanych na terenie remediacji jako nie-odpadów ma kluczowe znaczenie dla możliwości prowadzenia najbardziej korzystnej dla środowiska i zgodnej z zasadami gospodarki o obiegu zamkniętym remediacji on site.
Zgodnie z ustawową definicją przez odpad rozumie się każdą substancję lub przedmiot, których posiadacz pozbywa się, zamierza się pozbyć lub do których pozbycia się jest obowiązany. W mojej ocenie wydobyty w czasie remediacji grunt, który jest poddawany oczyszczaniu na miejscu, nie jest odpadem bo się go nie pozbywamy ani nie jesteśmy zobowiązani żeby się go pozbyć. Przyjęcie odmiennego stanowiska, zgodnie z którym wydobyty i zanieczyszczony grunt jest zawsze odpadem, w praktyce często uniemożliwia prowadzenia remediacji on site, bo prace zawiązane z oczyszczaniem gleby, ziemi lub osadów mogą być klasyfikowane jako przetwarzanie odpadów w instalacjach. Taka kwalifikacja powoduje, że może okazać się konieczne uzyskanie wielu decyzji administracyjnych (w Polsce może to być nawet 5 decyzji: decyzja ustalająca plan remediacji, decyzja o warunkach zabudowy lub zmiana miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach przedsięwzięcia, pozwolenie na budowę, pozwolenie na przetwarzanie odpadów). Taki proces trwa po prostu zbyt długo i przez to remediacja on site staje się nieopłacalna. Zanieczyszczony grunt opuszcza teren remediacji – problem zanieczyszczenia nie jest ostatecznie rozwiązany, a jedynie zmienia się jego lokalizacja bo zanieczyszczony grunt nie jest podawany oczyszczeniu ale składowany jest w innym miejscu.
Prawo środowiskowe i odpadowe powinno z jednej strony wpłynąć na ograniczenie ilości nielegalnych i szkodzących środowisku sposobów pozbywania się niechcianego, zanieczyszczonego gruntu. Z drugiej jednak strony powinny zachęcać do oczyszczania gruntu oraz legalnego i bezpiecznego ponownego wykorzystywania oczyszczonej ziemi na miejscu, po zweryfikowaniu ich poziomu czystości i bezpieczeństwa, w tym na miejscu ich wydobycia bez zbędnego przemieszczania zanieczyszczonego gruntu.